به مناسبت یکم اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی
دکتر کاووس حسنلی- بی‌گمان، سعدی، يكی از نام‌دارترین سخن‌سرايان جهان است كه بسياری از انديشمندان را به ستايش واداشته است. شاعری كه انديشه‌های نورانی و افسون‌گری‌های هنری او در سخن چنان رستاخيزی برپا كرده كه او را در زمان‌ها و مكان‌های دور و نزديك به شايستگی گسترده است.
از زمان انتشار آثار سعدی در سده هفتم، تاكنون هيچ زمانی را در تاريخ ادبيات ايران نمي‌توان سراغ گرفت كه او حضور قاطع نداشته باشد و آن دوره از آثار سعدی بی‌بهره مانده باشد.گستردگی و تنوع آثار سعدی و چيره‌دستی مسلم او در ميدان‌های گونه‌گون سخن، نام او را به عنوان سخن‌وری توانا و انديشه ورز در سراسر دنيا گسترانيده، سليقه‌های مختلف را به سوی خود دركشيده و بسياری را به پيروی واداشته است.در ميان شاعران و نويسندگان نامی ايران، او تنها كسی است كه در هر دو عرصه‌ی شعر و نثر، با توان‌مندی شگفت‌آور خويش، آثاری بی همانند آفريده است، به گونه‌ای كه شعرِ او به شيوايی نثر و نثرِ او به زيبايی شعر در بالاترين جايگاه هنری قرار گرفته است.
حضور هميشگی سعدی در ميان مردم و آميزش او با گروه‌های مختلف اجتماع، به گونه‌ای روشن، سخن او را عمومی كرده است. از همين رو، می‌توان او را سخن‌گوی صادق مردم دانست.بداهت اين حضور بی‌وقفه، تنها در محدوده‌‌ی جغرافيایی زبان پارسی نمانده است٬ بلكه در هر جای ديگری كه سخن سعدی امكان حضور يافته، نام صاحب خود را به بلندی بركشيده است. به قول امرسون، شاعر، نويسنده و انديشمند آمريكايی، «سعدی به زبان همه‌‌ی ملل و اقوام عالم سخن می‌گويد و گفته‌های او مانند هومر، شكسپير، سروانتس و مونتنی، هميشه تازگی دارد.» امرسون، كتاب گلستان را يكی از اناجيل و كتب مقدس ديانتی جهان مي‌داند و معتقد است كه دستورهای اخلاقی آن، قوانين عمومی و بين‌المللی است.اگر بخواهيم سعدی را با برخی ديگر از قله‌های بلندِ شعر فارسی بسنجيم، همواره سعدی را بيشتر از ديگران در ميانِ مردم خواهيم ديد.
حضور هميشگی سعدی در ميان مردم و آميزش او با گروه‌های مختلف اجتماع، تأثير بسيار در عمومی تر شدن سخن او گذاشته است. به عبارتی ديگر روی سخن سعدی همه طبقات اجتماع هستند
آثار سعدی به ويژه به دليل اين‌كه بيانِ حكمت عملی و اخلاق عملی است، ترجمه‌پذيرتر از سروده‌های حافظ است. از همين روست كه خاورشناسان و جهان‌گردان سعدی را بيشتر می‌فهمند و بيشتر می‌شناسند
سخن سعدی كه بدون ياری گرفتن از آرايه‌های ادبی، زيبا و هنری آفريده شده است، سخنی به شدت تقليدناپذير است. ساده‌سرايی همسايه ديوار به ديوار ابتذال است. با كم‌ترين لغزشی، سخن مبتذل خواهد شد و بندبازيهای سعدی روی اين نخ بسيار نازك، شگفت‌آور است. تا كسی به كمال با ماهيت زبان فارسی و انرژی واژه‌ها و توان تأليف آن‌ها آشنا نباشد، هرگز نمی‌تواند سخنی به سادگی سخن سعدی و هنرمندی او پديد آورد.
سعدی با سروده‌های خودش گويی مي‌خواهد گريبان ما را از دستِ هياهوی بی نتيجه جهان پيرامون رها كند و ما را به يك آرامشِ دلپسند فرا بخواند، آرامشی كه ممكن است حتی تصنعی باشد. شعر سعدی مثل شيشه‌ای زلال، شفاف و روشن است. مثل ويترين بسيار زيبايی كه ما چهره سعدی را در آن سوی اين ويترين، فريبا، زيبا و دلربا می‌بينيم،
سعدی دست كم در آينه آثارش به رعايت موازين شرعی و پای بندی به گفتار و كرامات اهل عرفان توجه و علاقه ويژه دارد
همه‌كس طالب يارند چه هشيار و چه مست
همه‌جا خانه‌ی عشق است‌چه مسجدچه‌كنشت
شادروان محمدعلی فروغی سال‌ها پيش گفته است: «سعدی درياست و حافظ كوه است.» سعدی همچون دريا زيبا، گسترده و تماشایست.
از زمان انتشار آثار سعدی در سده هفتم، تاكنون هيچ زمانی را در تاريخ ادبيات ايران نمي‌توان سراغ گرفت كه او حضور قاطع نداشته باشد و آن دوره از آثار سعدی بی‌بهره مانده باشد.گستردگی و تنوع آثار سعدی و چيره‌دستی مسلم او در ميدان‌های گونه‌گون سخن، نام او را به عنوان سخن‌وری توانا و انديشه ورز در سراسر دنيا گسترانيده، سليقه‌های مختلف را به سوی خود دركشيده و بسياری را به پيروی واداشته است.در ميان شاعران و نويسندگان نامی ايران، او تنها كسی است كه در هر دو عرصه‌ی شعر و نثر، با توان‌مندی شگفت‌آور خويش، آثاری بی همانند آفريده است، به گونه‌ای كه شعرِ او به شيوايی نثر و نثرِ او به زيبايی شعر در بالاترين جايگاه هنری قرار گرفته است.
حضور هميشگی سعدی در ميان مردم و آميزش او با گروه‌های مختلف اجتماع، به گونه‌ای روشن، سخن او را عمومی كرده است. از همين رو، می‌توان او را سخن‌گوی صادق مردم دانست.بداهت اين حضور بی‌وقفه، تنها در محدوده‌‌ی جغرافيایی زبان پارسی نمانده است٬ بلكه در هر جای ديگری كه سخن سعدی امكان حضور يافته، نام صاحب خود را به بلندی بركشيده است. به قول امرسون، شاعر، نويسنده و انديشمند آمريكايی، «سعدی به زبان همه‌‌ی ملل و اقوام عالم سخن می‌گويد و گفته‌های او مانند هومر، شكسپير، سروانتس و مونتنی، هميشه تازگی دارد.» امرسون، كتاب گلستان را يكی از اناجيل و كتب مقدس ديانتی جهان مي‌داند و معتقد است كه دستورهای اخلاقی آن، قوانين عمومی و بين‌المللی است.اگر بخواهيم سعدی را با برخی ديگر از قله‌های بلندِ شعر فارسی بسنجيم، همواره سعدی را بيشتر از ديگران در ميانِ مردم خواهيم ديد.
حضور هميشگی سعدی در ميان مردم و آميزش او با گروه‌های مختلف اجتماع، تأثير بسيار در عمومی تر شدن سخن او گذاشته است. به عبارتی ديگر روی سخن سعدی همه طبقات اجتماع هستند
آثار سعدی به ويژه به دليل اين‌كه بيانِ حكمت عملی و اخلاق عملی است، ترجمه‌پذيرتر از سروده‌های حافظ است. از همين روست كه خاورشناسان و جهان‌گردان سعدی را بيشتر می‌فهمند و بيشتر می‌شناسند
سخن سعدی كه بدون ياری گرفتن از آرايه‌های ادبی، زيبا و هنری آفريده شده است، سخنی به شدت تقليدناپذير است. ساده‌سرايی همسايه ديوار به ديوار ابتذال است. با كم‌ترين لغزشی، سخن مبتذل خواهد شد و بندبازيهای سعدی روی اين نخ بسيار نازك، شگفت‌آور است. تا كسی به كمال با ماهيت زبان فارسی و انرژی واژه‌ها و توان تأليف آن‌ها آشنا نباشد، هرگز نمی‌تواند سخنی به سادگی سخن سعدی و هنرمندی او پديد آورد.
سعدی با سروده‌های خودش گويی مي‌خواهد گريبان ما را از دستِ هياهوی بی نتيجه جهان پيرامون رها كند و ما را به يك آرامشِ دلپسند فرا بخواند، آرامشی كه ممكن است حتی تصنعی باشد. شعر سعدی مثل شيشه‌ای زلال، شفاف و روشن است. مثل ويترين بسيار زيبايی كه ما چهره سعدی را در آن سوی اين ويترين، فريبا، زيبا و دلربا می‌بينيم،
سعدی دست كم در آينه آثارش به رعايت موازين شرعی و پای بندی به گفتار و كرامات اهل عرفان توجه و علاقه ويژه دارد
همه‌كس طالب يارند چه هشيار و چه مست
همه‌جا خانه‌ی عشق است‌چه مسجدچه‌كنشت
شادروان محمدعلی فروغی سال‌ها پيش گفته است: «سعدی درياست و حافظ كوه است.» سعدی همچون دريا زيبا، گسترده و تماشایست.