در بین مسلمانان مدرن، معدودی از اَشکال اسلام سنتی نسبت به نظم و انضباط معنوی شناخته شده‌ی تصوف بحث برانگیزترند. با این حال، در مواجهه با گرایش مسلمانان مدرن به محدودیت موضع گیریهای اسلام و تأکید بر [جنبه‌ی] سیاسی آن، تعداد کمی از عبارات دینی توانست برای ایجاد نشاط در دنیای مدرن در مرکز توجه قرار گیرد. شرمن جکسون در ترجمه و تحلیل از تاج العروسِ ابن عطاءالله اسکندرانی (متوفی ۷۰۹ ق) نشان می‌دهد که قرائت خشونت آمیز، اهمال کارانه، انعطاف ناپذیر و بی روح از متون اسلامی نتیجه‌ی وضعیت سلامت روحی، آگاهی و بردباری آنانی است که قرآن را تنها به عنوان اینکه جوهر آن، سنت و آموزه‌های حکمای اسلام می‌خوانند و به کار می‌بندند."عرفان برای غیر صوفیه": تاج العروس ابن عطاءالله اسکندرانی (۱)، نشان دهنده‌ی تلاش شیخ صوفی معروف (ابن عطاء) در غلبه یافتن بر مناقشات و سوءتفاهم‌های مرتبط با تصوف است، تا [از این رهگذر] صحت و سلامت پارسایانه‌ی سنت اسلامی، تهذیب روحی و تزکیه‌ی نفس هر روزه‌ی مسلمانان را توضیح دهد. بدین منظور، اسکندرانی عملاً از تمام جنبه‌های تصوف که شناخته شده، برای مطرح کردن مسایل و مشکلات برای مخالفان و غیر کارشناسان –اعم از دینی، سازمانی و نهادی و حتی اصطلاحی- که به جای اقدام به [ایجاد] و پرورش یک ارتباط مناسب با خداوند، صرفاً [به ارتباطی] عقلانی یا کلامی [تاکید دارند] اجتناب نموده و از یک ارتباط شهودی و روانی پویا سخن می‌گوید. این کتاب گنجینه‌ای از حکمت معنوی کلاسیک اسلامیست که در سبک و سیاق سنتیِ کلمات قصار معنوی نگاشته شده و از تمامی موانع معمول بین عرفان و عامه‌ی مومنان رهاست.
یادداشتهای مترجم
(۱). تاج‌العروس الحاويی لتهذيب النفوس، مجموعه‌ای است از مواعظ و اندرزهای ابن عطاءالله به مريدان در رعايت آداب شرعى در سلوك. اين كتاب كه عناوين ديگری نيز دارد، پس از لطائف نوشته شده است. بروكلمان از آن با نام تاج‌العروس و قمع النفوس ياد كرده است. غنيمى نسخه‌هايى از آن را با عناوين النبذة فى التصوف و التحفة فى التصوف و نيز الطريق الجادة الى نيل السعادة در دارالكتب مصر و كتابخانه‌ی الازهر ديده است. بروكلمان به خطا التحفة و الطريق را دو اثر مستقل انگاشته است. احتمال غنيمى مبنى بر آنكه ابن عطاءالله خود بر اين اثر نامى ننهاده و مريدان وی آن را گردآوری كرده‌اند ، درست مى‌نمايد، زيرا به احتمال قوی شاگردان وی در وقت استماع مواعظ و وصايا، آنها را مى‌نوشته و نگهداری مى‌كرده‌اند. اين كتاب بارها در حاشيه‌ی تنوير به چاپ رسيده است . (به نقل از سایت : http://www.cgie.org.ir دایرةالمعارف بزرگ اسلامی).
درباره‌ی نویسنده
شرمن ا.جکسون، استاد دین، مطالعات آمریکا و قومیت در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی است. او اهل فیلادلفیاست و در دانشگاه های متعددی در آمریکا و خارج از آن به تدریس پرداخته است. وی مقام بین المللی و به رسمیت شناخته شده‌ی معاصر در حقوق، کلام اسلامی و الهیات در آمریکا است.
کتاب وی که شرح آن در فوق ذکر گردید در ۱۷۶ صفحه در قطع گالینکور در تاریخ ۱۱ ژوئن ۲۰۱۲ میلادی توسط انتشارات آکسفورد به بازار کتاب امریکا عرضه شد.(برگرفته از سایت http://www.oup.com )
ترجمه‌ی معرفی از معصومه نقدبیشی
منبع: معنا سرا
 |
| شرمن ا.جکسون |